Мәңгілікел– мәңгілікмұрат!

Иә, ендігі күні біздің мәңгілік ел екенімізді бүкіл әлем мойындады. Біз енді тар жол, тайғақ кешулерден өттік. Жеріміздің кеңдігіндей көңілі кең, дархан «қазақ» деген халықпыз. Мемлекетіміздің берік іргетасын қалаған, тәуелсіздігімізді алған, тұрмысы бақуатты, түтіні түзу ұшқан, ұрпағы ертеңіне сеніммен қарай білетін, дербес те тәуелсіз ұлтпыз. Алда да солай бола береді. Асан қайғының армандаған «Қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған» заманы қазақтың басына енді туды. Ол – Тәуелсіздік.

Біз армандарды ақиқатқа айналдырдық. Ол арман – Мәңгілік ел. Тәуелсіздікпен бірге халқымыз мәңгілік мұратына қол жеткізді. Біз еліміздің жүрегі, тәуелсіздігіміздің тірегі болған астанамызды тұрғыздық. Ендігі ұрпақ – Мәңгілік қазақтың перзенті. Ендеше, қазақ елінің ұлттық идеясы – Мәңгілік ел! Оны көз қарашығымыздай сақтау – мәңгі мұратымыз!

Мәңгілікел– мәңгілікмұрат!

Иә, ендігі күні біздің мәңгілік ел екенімізді бүкіл әлем мойындады. Біз енді тар жол, тайғақ кешулерден өттік. Жеріміздің кеңдігіндей көңілі кең, дархан «қазақ» деген халықпыз. Мемлекетіміздің берік іргетасын қалаған, тәуелсіздігімізді алған, тұрмысы бақуатты, түтіні түзу ұшқан, ұрпағы ертеңіне сеніммен қарай білетін, дербес те тәуелсіз ұлтпыз. Алда да солай бола береді. Асан қайғының армандаған «Қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған» заманы қазақтың басына енді туды. Ол – Тәуелсіздік.

Біз армандарды ақиқатқа айналдырдық. Ол арман – Мәңгілік ел. Тәуелсіздікпен бірге халқымыз мәңгілік мұратына қол жеткізді. Біз еліміздің жүрегі, тәуелсіздігіміздің тірегі болған астанамызды тұрғыздық. Ендігі ұрпақ – Мәңгілік қазақтың перзенті. Ендеше, қазақ елінің ұлттық идеясы – Мәңгілік ел! Оны көз қарашығымыздай сақтау – мәңгі мұратымыз!

Теңіз жұлдызы

Теңіз жағасын жағалап келе жатқан бір кісі жерден бір нәрселерді алып теңізге лақтырып жатқан бір баланы көреді. Жақындағанда оның толқынмен жағаға шығып қалған теңіз жұлдыздарын құтқармақ болып жатқанын байқайды. Ал көкжиекке дейін созылып жатқан жаға болса, теңіз жұлдыздарына толып-ақ қалған екен.

– Сен не істеп жатырсың? – деп сұрайды әлгі кісі.

– Бұлар ертең су қайтқанға дейін жағада қалып қойса, өліп қалады ғой, –дейді бала таңырқап.

– Бұл ақымақтық қой! – дейді әлгі адам, – қарашы, олар қаншама, жағада мың емес, миллионы жатыр. Бір өзің ештеңе өзгерте алмайсың, сенің осы жасап жатқан тірлігіңнің мәні бар ма?

Бала шамалы ойланып, келесі теңіз жұлдызын қолға алады да, теңізге қайтарып жатып:

– Дәл осы жұлдыздың тағдыры үшін жасағанымның мәні үлкен, – депті.

Теңіз жұлдызы

Теңіз жағасын жағалап келе жатқан бір кісі жерден бір нәрселерді алып теңізге лақтырып жатқан бір баланы көреді. Жақындағанда оның толқынмен жағаға шығып қалған теңіз жұлдыздарын құтқармақ болып жатқанын байқайды. Ал көкжиекке дейін созылып жатқан жаға болса, теңіз жұлдыздарына толып-ақ қалған екен.

– Сен не істеп жатырсың? – деп сұрайды әлгі кісі.

– Бұлар ертең су қайтқанға дейін жағада қалып қойса, өліп қалады ғой, –дейді бала таңырқап.

– Бұл ақымақтық қой! – дейді әлгі адам, – қарашы, олар қаншама, жағада мың емес, миллионы жатыр. Бір өзің ештеңе өзгерте алмайсың, сенің осы жасап жатқан тірлігіңнің мәні бар ма?

Бала шамалы ойланып, келесі теңіз жұлдызын қолға алады да, теңізге қайтарып жатып:

– Дәл осы жұлдыздың тағдыры үшін жасағанымның мәні үлкен, – депті.

Теңіз жұлдызы

Теңіз жағасын жағалап келе жатқан бір кісі жерден бір нәрселерді алып теңізге лақтырып жатқан бір баланы көреді. Жақындағанда оның толқынмен жағаға шығып қалған теңіз жұлдыздарын құтқармақ болып жатқанын байқайды. Ал көкжиекке дейін созылып жатқан жаға болса, теңіз жұлдыздарына толып-ақ қалған екен.

– Сен не істеп жатырсың? – деп сұрайды әлгі кісі.

– Бұлар ертең су қайтқанға дейін жағада қалып қойса, өліп қалады ғой, –дейді бала таңырқап.

– Бұл ақымақтық қой! – дейді әлгі адам, – қарашы, олар қаншама, жағада мың емес, миллионы жатыр. Бір өзің ештеңе өзгерте алмайсың, сенің осы жасап жатқан тірлігіңнің мәні бар ма?

Бала шамалы ойланып, келесі теңіз жұлдызын қолға алады да, теңізге қайтарып жатып:

– Дәл осы жұлдыздың тағдыры үшін жасағанымның мәні үлкен, – депті.

Теңіз жұлдызы

Теңіз жағасын жағалап келе жатқан бір кісі жерден бір нәрселерді алып теңізге лақтырып жатқан бір баланы көреді. Жақындағанда оның толқынмен жағаға шығып қалған теңіз жұлдыздарын құтқармақ болып жатқанын байқайды. Ал көкжиекке дейін созылып жатқан жаға болса, теңіз жұлдыздарына толып-ақ қалған екен.

– Сен не істеп жатырсың? – деп сұрайды әлгі кісі.

– Бұлар ертең су қайтқанға дейін жағада қалып қойса, өліп қалады ғой, –дейді бала таңырқап.

– Бұл ақымақтық қой! – дейді әлгі адам, – қарашы, олар қаншама, жағада мың емес, миллионы жатыр. Бір өзің ештеңе өзгерте алмайсың, сенің осы жасап жатқан тірлігіңнің мәні бар ма?

Бала шамалы ойланып, келесі теңіз жұлдызын қолға алады да, теңізге қайтарып жатып:

– Дәл осы жұлдыздың тағдыры үшін жасағанымның мәні үлкен, – депті.

Жауапкершілік жүгі

1. Ерте, ерте, ертеде ақшасы мен дәулетінің көптігіне қарамай өмірінен түңілген, өмір сүруден жалыққан бір ханзада болған екен. Достары, іні-бауырлары аңшылыққа шығып, қыдырып жүргенде жаңағы ханзада бөлмесінен шықпайды, еш нәрсеге қызықпайтын болады. Баласының мұндай жағдайын көрген әкесінің жүрегі ауырады.

2. Бір күні хан сол елдің ең білімді ғұламасын шақырып, жағдайды түсіндіріп, баласының дертіне бір дауа табуын бұйырады. Ойлануға бар-жоғы бір апта беріледі. Осы уақыт ішінде ешқандай шешім табылмайтын болса, ғұламаны жазалайтынын ескертеді.

3. Ғұлама күн демей, түн демей ойланса да, ешбір амал таба алмайды. Ханның сөзін ескеріп, өлкеден қашып кетуді жоспарлайды. Жақындарымен қоштасып, жиған-тергенін арқасына артып кетіп бара жатып, бір ауылдың маңайында қой бағып жүрген жас қойшыны көреді. Онымен біраз әңгімелеседі. Қойшы: “Аға, аз уақытқа қойларымды бағып берсеңіз. Түскі асымды алмай шығыппын, үй жаққа барып соны ала келейін деп едім,” – дейді.

4. Ғұлама біреуге болса да жақсылығым тисін деген ниетімен қуана келіседі. Бар ынта мен назарын мойнына алған жауапкершілігіне салып тұрғанда, бір қозы ойнап жүріп ор ішіне домалап түседі. Қозыныор ішінен шығармаса, өзі шығаалмайтыны анық. Қойшы баланың алдында «ұят болды-ау» деп, ғұлама орға түскен қозыны құтқармақшы болады. Осы мақсатпен орға түседі.

5. Қозыны арқасына байлап ордан шығуға тырмысады. Бірақ қозының ауырлығынан көпке шыдамай қайта орға құлайды. Қайта тырмысып, қайта құлап, әрең дегенде қозыны ордан алып шығарады.

6. Жас досына берген уәдесін орындау үшін, бір қозыны құтқарам деп жанталасып жүріп, өзінің басына түскен жағдайды, елін тастап кетіп бара жатқанын естен шығарады. Есіне түскенде ойланады: “Кімде-кім бастаған істің сәтті аяқталуын мақсат етіп, қойған мақсатына толық берілген болса, ол кісінің ешқашан іші де пыспайды, басқа еш нәрсені көңіліне де алмайды.”

7. Осыны ойлап ғұлама қашудан бас тартады. Ханның алдына барып:

– Уа, мәртебелім, егер ханзаданың еш нәрсеге қызығушылығы жоқ болып іші пысса, өмірден түңіліп жүрсе – оған жауапкершілік жүктеңіз, бос уақыты болмайтын тапсырма беріңіз. Іш пысқандықтың, өмірден түңілгендіктің негізгі себебі – еріккендік. Беретін тапсырмаңыз қаншалықты үлкен, жазасы қаншалықты ауыр болса, балаңыздың өмірге деген көзқарасы соншалықты тез өзгеріп, құштарлығы артып, жаңадан тыныс алғандай болады”, – деген екен.

Жауапкершілік жүгі

1. Ерте, ерте, ертеде ақшасы мен дәулетінің көптігіне қарамай өмірінен түңілген, өмір сүруден жалыққан бір ханзада болған екен. Достары, іні-бауырлары аңшылыққа шығып, қыдырып жүргенде жаңағы ханзада бөлмесінен шықпайды, еш нәрсеге қызықпайтын болады. Баласының мұндай жағдайын көрген әкесінің жүрегі ауырады.

2. Бір күні хан сол елдің ең білімді ғұламасын шақырып, жағдайды түсіндіріп, баласының дертіне бір дауа табуын бұйырады. Ойлануға бар-жоғы бір апта беріледі. Осы уақыт ішінде ешқандай шешім табылмайтын болса, ғұламаны жазалайтынын ескертеді.

3. Ғұлама күн демей, түн демей ойланса да, ешбір амал таба алмайды. Ханның сөзін ескеріп, өлкеден қашып кетуді жоспарлайды. Жақындарымен қоштасып, жиған-тергенін арқасына артып кетіп бара жатып, бір ауылдың маңайында қой бағып жүрген жас қойшыны көреді. Онымен біраз әңгімелеседі. Қойшы: “Аға, аз уақытқа қойларымды бағып берсеңіз. Түскі асымды алмай шығыппын, үй жаққа барып соны ала келейін деп едім,” – дейді.

4. Ғұлама біреуге болса да жақсылығым тисін деген ниетімен қуана келіседі. Бар ынта мен назарын мойнына алған жауапкершілігіне салып тұрғанда, бір қозы ойнап жүріп ор ішіне домалап түседі. Қозыныор ішінен шығармаса, өзі шығаалмайтыны анық. Қойшы баланың алдында «ұят болды-ау» деп, ғұлама орға түскен қозыны құтқармақшы болады. Осы мақсатпен орға түседі.

5. Қозыны арқасына байлап ордан шығуға тырмысады. Бірақ қозының ауырлығынан көпке шыдамай қайта орға құлайды. Қайта тырмысып, қайта құлап, әрең дегенде қозыны ордан алып шығарады.

6. Жас досына берген уәдесін орындау үшін, бір қозыны құтқарам деп жанталасып жүріп, өзінің басына түскен жағдайды, елін тастап кетіп бара жатқанын естен шығарады. Есіне түскенде ойланады: “Кімде-кім бастаған істің сәтті аяқталуын мақсат етіп, қойған мақсатына толық берілген болса, ол кісінің ешқашан іші де пыспайды, басқа еш нәрсені көңіліне де алмайды.”

7. Осыны ойлап ғұлама қашудан бас тартады. Ханның алдына барып:

– Уа, мәртебелім, егер ханзаданың еш нәрсеге қызығушылығы жоқ болып іші пысса, өмірден түңіліп жүрсе – оған жауапкершілік жүктеңіз, бос уақыты болмайтын тапсырма беріңіз. Іш пысқандықтың, өмірден түңілгендіктің негізгі себебі – еріккендік. Беретін тапсырмаңыз қаншалықты үлкен, жазасы қаншалықты ауыр болса, балаңыздың өмірге деген көзқарасы соншалықты тез өзгеріп, құштарлығы артып, жаңадан тыныс алғандай болады”, – деген екен.

Жауапкершілік жүгі

1. Ерте, ерте, ертеде ақшасы мен дәулетінің көптігіне қарамай өмірінен түңілген, өмір сүруден жалыққан бір ханзада болған екен. Достары, іні-бауырлары аңшылыққа шығып, қыдырып жүргенде жаңағы ханзада бөлмесінен шықпайды, еш нәрсеге қызықпайтын болады. Баласының мұндай жағдайын көрген әкесінің жүрегі ауырады.

2. Бір күні хан сол елдің ең білімді ғұламасын шақырып, жағдайды түсіндіріп, баласының дертіне бір дауа табуын бұйырады. Ойлануға бар-жоғы бір апта беріледі. Осы уақыт ішінде ешқандай шешім табылмайтын болса, ғұламаны жазалайтынын ескертеді.

3. Ғұлама күн демей, түн демей ойланса да, ешбір амал таба алмайды. Ханның сөзін ескеріп, өлкеден қашып кетуді жоспарлайды. Жақындарымен қоштасып, жиған-тергенін арқасына артып кетіп бара жатып, бір ауылдың маңайында қой бағып жүрген жас қойшыны көреді. Онымен біраз әңгімелеседі. Қойшы: “Аға, аз уақытқа қойларымды бағып берсеңіз. Түскі асымды алмай шығыппын, үй жаққа барып соны ала келейін деп едім,” – дейді.

4. Ғұлама біреуге болса да жақсылығым тисін деген ниетімен қуана келіседі. Бар ынта мен назарын мойнына алған жауапкершілігіне салып тұрғанда, бір қозы ойнап жүріп ор ішіне домалап түседі. Қозыныор ішінен шығармаса, өзі шығаалмайтыны анық. Қойшы баланың алдында «ұят болды-ау» деп, ғұлама орға түскен қозыны құтқармақшы болады. Осы мақсатпен орға түседі.

5. Қозыны арқасына байлап ордан шығуға тырмысады. Бірақ қозының ауырлығынан көпке шыдамай қайта орға құлайды. Қайта тырмысып, қайта құлап, әрең дегенде қозыны ордан алып шығарады.

6. Жас досына берген уәдесін орындау үшін, бір қозыны құтқарам деп жанталасып жүріп, өзінің басына түскен жағдайды, елін тастап кетіп бара жатқанын естен шығарады. Есіне түскенде ойланады: “Кімде-кім бастаған істің сәтті аяқталуын мақсат етіп, қойған мақсатына толық берілген болса, ол кісінің ешқашан іші де пыспайды, басқа еш нәрсені көңіліне де алмайды.”

7. Осыны ойлап ғұлама қашудан бас тартады. Ханның алдына барып:

– Уа, мәртебелім, егер ханзаданың еш нәрсеге қызығушылығы жоқ болып іші пысса, өмірден түңіліп жүрсе – оған жауапкершілік жүктеңіз, бос уақыты болмайтын тапсырма беріңіз. Іш пысқандықтың, өмірден түңілгендіктің негізгі себебі – еріккендік. Беретін тапсырмаңыз қаншалықты үлкен, жазасы қаншалықты ауыр болса, балаңыздың өмірге деген көзқарасы соншалықты тез өзгеріп, құштарлығы артып, жаңадан тыныс алғандай болады”, – деген екен.

Жауапкершілік жүгі

1. Ерте, ерте, ертеде ақшасы мен дәулетінің көптігіне қарамай өмірінен түңілген, өмір сүруден жалыққан бір ханзада болған екен. Достары, іні-бауырлары аңшылыққа шығып, қыдырып жүргенде жаңағы ханзада бөлмесінен шықпайды, еш нәрсеге қызықпайтын болады. Баласының мұндай жағдайын көрген әкесінің жүрегі ауырады.

2. Бір күні хан сол елдің ең білімді ғұламасын шақырып, жағдайды түсіндіріп, баласының дертіне бір дауа табуын бұйырады. Ойлануға бар-жоғы бір апта беріледі. Осы уақыт ішінде ешқандай шешім табылмайтын болса, ғұламаны жазалайтынын ескертеді.

3. Ғұлама күн демей, түн демей ойланса да, ешбір амал таба алмайды. Ханның сөзін ескеріп, өлкеден қашып кетуді жоспарлайды. Жақындарымен қоштасып, жиған-тергенін арқасына артып кетіп бара жатып, бір ауылдың маңайында қой бағып жүрген жас қойшыны көреді. Онымен біраз әңгімелеседі. Қойшы: “Аға, аз уақытқа қойларымды бағып берсеңіз. Түскі асымды алмай шығыппын, үй жаққа барып соны ала келейін деп едім,” – дейді.

4. Ғұлама біреуге болса да жақсылығым тисін деген ниетімен қуана келіседі. Бар ынта мен назарын мойнына алған жауапкершілігіне салып тұрғанда, бір қозы ойнап жүріп ор ішіне домалап түседі. Қозыныор ішінен шығармаса, өзі шығаалмайтыны анық. Қойшы баланың алдында «ұят болды-ау» деп, ғұлама орға түскен қозыны құтқармақшы болады. Осы мақсатпен орға түседі.

5. Қозыны арқасына байлап ордан шығуға тырмысады. Бірақ қозының ауырлығынан көпке шыдамай қайта орға құлайды. Қайта тырмысып, қайта құлап, әрең дегенде қозыны ордан алып шығарады.

6. Жас досына берген уәдесін орындау үшін, бір қозыны құтқарам деп жанталасып жүріп, өзінің басына түскен жағдайды, елін тастап кетіп бара жатқанын естен шығарады. Есіне түскенде ойланады: “Кімде-кім бастаған істің сәтті аяқталуын мақсат етіп, қойған мақсатына толық берілген болса, ол кісінің ешқашан іші де пыспайды, басқа еш нәрсені көңіліне де алмайды.”

7. Осыны ойлап ғұлама қашудан бас тартады. Ханның алдына барып:

– Уа, мәртебелім, егер ханзаданың еш нәрсеге қызығушылығы жоқ болып іші пысса, өмірден түңіліп жүрсе – оған жауапкершілік жүктеңіз, бос уақыты болмайтын тапсырма беріңіз. Іш пысқандықтың, өмірден түңілгендіктің негізгі себебі – еріккендік. Беретін тапсырмаңыз қаншалықты үлкен, жазасы қаншалықты ауыр болса, балаңыздың өмірге деген көзқарасы соншалықты тез өзгеріп, құштарлығы артып, жаңадан тыныс алғандай болады”, – деген екен.